Chọn đối tượng để lan tỏa hiệu ứng gói cấp bù lãi suất

Phù hợp với thực tế

Theo thông tin từ Vụ tín dụng các ngành kinh tế, Ngân hàng Nhà nước (NHNN), các ngân hàng đang lên kế hoạch để cho vay ra thị trường theo gói cấp bù lãi suất 3.000 tỷ đồng, tương đương quy mô cho vay hơn 100.000 tỷ đồng.

Có thể thấy, đại dịch COVID-19 đã làm điêu đứng cả nền kinh tế, vì vậy, nhiều Hiệp hội doanh nghiệp và ngành hàng đồng loạt kiến nghị giảm mạnh lãi suất cho vay. Điển hình như ông Mạc Quốc Anh đã thay mặt Hiệp hội Doanh nghiệp nhỏ và vừa TP. Hà Nội (DNNVV) gửi kiến nghị 10 giải pháp tháo gỡ khó khăn, thúc đẩy sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp lên các cơ quan chức năng, trong đó đề nghị giảm lãi vay từ 3-5%/năm cho các DNNVV.

Hay Hội Doanh nhân trẻ Việt Nam cũng gửi văn bản kiến nghị Thủ tướng Chính phủ, đề nghị giảm lãi suất 2%/năm cho mọi khoản vay hiện hữu của doanh nghiệp trong ít nhất một năm, đồng thời tiếp tục giảm lãi suất cho các khoản vay mới thêm từ 1,5-2%/năm.

Ngoài ra, nhiều doanh nghiệp còn phản ánh rằng, những lĩnh vực không thuộc ưu tiên đang phải vay vốn ngân hàng kỳ hạn 6 tháng, với lãi suất ở mức 7,5%/năm. Tuy nhiên, 3 tháng sau sẽ điều chỉnh, lãi cho vay tăng lên khoảng 8,5%-9%/năm. Với kỳ hạn dài, lãi suất năm đầu từ 8%-8,5%, sau đó cộng biên độ từ 4%-4,3%. Như vậy, nếu không có những quyết sách kịp thời gánh đỡ cùng doanh nghiệp trong giai đoạn này, nhiều doanh nghiệp sẽ đứng bên bờ vực phá sản, kéo theo nợ xấu của các ngân hàng tăng cao.

Trước đó, TS.Võ Trí Thành, Chuyên gia kinh tế đã từng đề xuất ý tưởng cấp bù lãi suất từ ngân sách Nhà nước. “Đây không phải là câu chuyện mới mà năm 2009, Việt Nam đã dùng 1 tỷ USD để bù lãi suất và tổng dư nợ được bù là gần 400 tỷ đồng. Khi đó, mức tín dụng thấp hơn hiện nay rất nhiều, nhưng cuộc bù lãi suất đó nhìn chung là chưa thành công và thiếu hiệu quả, làm dềnh lên bất ổn vĩ mô và đầu cơ,… cho nên hiện nay, đặt ra bài toán lãi suất phải cân đong đo đếm. Nhưng việc đề cập đến câu chuyện năm 2009, không phải để phản đối mà để có sự thận trọng hơn”, TS. Võ Trí Thành khuyến nghị.

Cùng quan điểm đó, PGS.TS. Đinh Trọng Thịnh, chuyên gia tài chính cũng nêu bật các ưu, nhược điểm của việc cấp bù lãi suất trong bối cảnh hiện nay. Theo PGS, Chính phủ vẫn nên xem xét cấp bù lãi suất như một biện pháp để hỗ trợ doanh nghiệp, nhưng cần nghiên cứu một số lĩnh vực, ngành nghề với sự kiểm soát chặt chẽ của NHNN và các cơ quan chức năng để triển khai. Như vậy, với số vốn ngân sách bỏ ra rất nhỏ, giả sử lãi suất cho vay dao động trong khoảng 10-12%, nhưng nếu giảm xuống 5-6% thì Nhà nước cũng chỉ phải bù 5-6% còn lại, mà cung cấp được một lượng tín dụng gấp hàng trăm lần đổ vào các lĩnh vực Nhà nước mong muốn, thì đó là điều rất tốt.

Nâng cao hiệu quả chính sách

Trao đổi với Diễn đàn Doanh nghiệp, ông Mạc Quốc Anh, Tổng thư ký Hiệp hội DNNVV TP. Hà Nội cho biết, đến thời điểm này, có những doanh nghiệp vượt khó thành công và có những doanh nghiệp đã thất bại. Với chủ trương tung ra gói cấp bù lãi suất 3.000 tỷ đồng, tương đương quy mô cho vay hơn 100.000 tỷ đồng của NHNN, cần làm rõ về cơ chế như: dành riêng cho nhóm ngành doanh nghiệp cụ thể, hay tất cả các doanh nghiệp đều được hưởng. Ngoài ra, chỉ cấp cho các đối tượng doanh nghiệp đang khó khăn cần phục hồi, hay cấp cho đối tượng đang có đà phục hồi tốt, bù thêm vốn cho họ phát triển và kéo các doanh nghiệp khác đi lên?